مقایسه اثر پرتو گاما و باریکه الکترون بر صافی‌های دیالیز پلی‌کربناتی به منظور بررسی امکان سترون‌سازی پرتوی آن‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده فنی مهندسی، تهران، ایران

2 پژوهشکده‌ی کاربرد پرتوها، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، تهران، ایران

چکیده

سترون‌سازی صافی‌های دیالیز معمولاً از طریق روش­های غیر پرتوی انجام می‌شود. از آن‌جا که این صافی­‌ها در مقیاس بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند، سترون­‌سازی آن‌ها به روش پرتوی به لحاظ بالا بودن سرعت فرآیند و اطمینان از عدم آلودگی اهمیت زیادی پیدا می‌کند. یکی از مواردی که ضروری است پیش از سترون‌سازی پرتوی این صافی‌ها لحاظ گردد شناخت اثر پرتو بر پلی‌کربنات مورد استفاده در ساخت بدنه آن‌ها است. از این نظر در این پژوهش تأثیر دو منبع تابش گاما (Co60) و باریکه­ الکترون در محدوده­ دز سترون‌سازی (15، 25 و 37 کیلوگری) بر خواص فیزیکی- شیمیایی و مکانیکی پلی‌کربنات مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج آزمون‌های FTIR، XRD و کشش برای هر دو نوع منبع تابش تقریباً مشابه بود و نشان داد که در این محدوده­ی دز، تغییرات قابل ملاحظه‌ای در ساختار شیمیایی و خواص مکانیکی پلی‌کربنات ایجاد نمی‌شود. نتایج حاصل از طیف UV-Vis نشان داد که جذب در نمونه‌های پرتودهی شده با هر دو منبع تابش در طول ‌موج‌های بالاتر اتفاق می‌افتد. در حالی‌که مقدار جذب در ناحیه­ مذکور برای نمونه­های پرتودیده با الکترون کم‌تر است. همچنین بر اساس نتایج آزمون رنگ‌سنجی، نمونه‌های تابش دیده با باریکه­ الکترون شاخص زردی کم‌تری نسبت به نمونه‌های پرتودهی شده با اشعه گاما داشته و این مقدار ناچیز تغییر رنگ نیز با قرار گرفتن نمونه‌­ها در محیط به مرور زمان کاهش می‌یابد. بنابراین براساس نتایج حاصل، روش سترون‌سازی صافی‌های دیالیز با استفاده از باریکه الکترون می‌تواند به‌عنوان یک روش مناسب مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of Gamma Ray and Electron Beam Irradiation Effect on a Commercial Polycarbonate Used in Medical Equipments

نویسندگان [English]

  • Mehrnaz Osanloomehr 1
  • Azam Akhavan 2
  • Mitra Athari Allaf 1
1 Islamic Azad University Science and Research Branch, Faculty of Engineering, Tehran, Iran
2 Radiation Application Research Institute, Nuclear Science and Technology Research Institute, Atomic Energy Organization, P.O. Box:14395-836, Tehran, Iran
چکیده [English]

Polycarbonate is an engineered plastic which is applied in producing medical products such as dialysis filters because of its transparency, hardness, thermal resistance and good dimensional stability. As the dialysis filters are applied on a large scale, their sterilization is preferred by radiation method. One of the important features seen in the radiation sterilization of the filters is the effect of radiation on polycarbonate applied in their bodies. So, we studied the effect of gamma radiation (60Co) and electron beam on the physico-chemical and mechanical properties of polycarbonate at the sterilization dose range (15, 25 and 37 kGy). The results of FTIR analysis, XRD and mechanical properties were similar for both types of radiation sources and demonstrated no significant changes in the chemical structure of polycarbonate after irradiation. The result of UV-Vis spectrum showed that adsorption occurs in irradiated samples at higher wavelengths. According to the results of colorimetric analysis, the electron beam-irradiated samples had a lower yellow index than the gamma-irradiated samples. This little colour change also decreases over time when the samples are storage in a dim ambiance. From the results, the sterilization of these dialysis filters is suggested by electron beam.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Polycarbonate
  • Sterilization
  • Dialysis filter
  • Gamma radiation
  • Electron Beam
  1.  

    1. C. Weckle, Polycarbonate Remains Proven and Preferred for Medical Applications, (Tech Briefs :Medical Desi Medicine, Second Edi. 2011. gn Briefs., MEdical Design Briefs, (2013. [Online]. Available: https://www.medicaldesignbriefs.com/component/content/article/mdb/features/17693
    2. B. P. Fairand, Radiation Sterilization for Health Care Products X-Ray, Gamma, and. Electron Beam, CRC, Boca Raton, 2002.
    3. R. L. Clough, K. T. Gillen, G. M. Malone, J. S. Wallace. Color formation in irradiated polymers. Radiat. Phys. Chem. 48 (5) (1996) 583-594.
    4. E. S. Araújo, H. J. Khoury, S. V. Silveira. Effects of gamma-irradiation on some properties of durolon polycarbonate. Radiat. Phys. Chem. 53 (1) (1996) 79-84.
    5. J. H. Golden, E. A. Hazell. Degradation of a polycarbonate by ionizing radiation. J. Polymer Sci. A 1 (5) (1963) 1671-1686.
    6. D. Sinha, K. L. Sahoo, U. B. Sinha, T. Swu, A. Fink, Gamma-induced modifications of polycarbonate polymer. Radiat. Effects Defects Solids 159 (10) (2004) 587-595.
    7. B. Jaleh, P. Parvin, N. Sheikh, F. Ziaie, M. Haghshenas, L. Bozorg. Evaluation of physico-chemical properties of electron beam-irradiated polycarbonate film. Radiat. Phys. Chem. 76 (2007) 1715-1719.
    8. T. Zhongfeng, Y. Chen, M. Wang. Specific properties improvement of polycarbonate induced by irradiation at elevated particular temperature. Radiat. Phys. Chem. 96 (2014) 171-175.
    9. K. Hareesh, S. Ganesh. 8 MeV electron induced changes in structural and thermal properties of lexan polycarbonate. Mater. Sci. Appl. 2 (2011) 1682-1687.
    10. K. Dawes, L. C. Glover, D. A. Vroom. The Effects of Electron Beam and Gamma Irradiation on Polymeric Materials, Physical Properties of Polymers. James E. Mark (ed.) Handbook, 2 ed., Springer Sci. 2007.
    11. F. Hacioğlu. Degradation of polycarbonate, bentonite, barite, carbon fiber and glass fiber filled polycarbonate via gamma irradiation and possible use of polycarbonate in radioactive waste management. PhD Thesis, Middle East Technical University, Ankara, Turkey, 2015.