بررسی عوامل موثر در ایجاد حوادث پرتوی در فعالیت رادیوگرافی صنعتی

نوع مقاله : مقاله کنفرانسی

نویسندگان

دفتر حفاظت در برابر اشعه، مرکز نظام ایمنی هسته‌ای، تهران، ایران

چکیده

کاربرد پرتوهای یون‌ساز در پزشکی، صنعت، تحقیق و آموزش به‌سرعت در حال توسعه است. رعایت اصول حفاظت در برابر پرتو در کاربرد پرتوهای یون‌ساز ضامن سلامت پرتوکاران، جامعه و محیط زیست است. از این رو تدوین دستورالعمل‌ها و آموزش پرتوکاران در رأس الزامات کاری و برنامه‌های واحدهای قانونی قرار گرفته است. علی‌رغم الزام واحدهای فعال در زمینه پرتوی به رعایت قوانین و دستورالعمل‌ها، هم‌چنان شاهد رخداد حوادث پرتوی بوده‌ایم. رادیوگرافی صنعتی، به‌عنوان یکی از پرخطرترین فعالیت‌های پرتوی، که از چشمه‌های پرتوزای شدت بالا استفاده می‌کند همواره در معرض حوادث پرتوی بوده است. در این تحقیق تعداد 43 مورد از حوادث پرتوی ثبت شده مرتبط با رادیوگرافی صنعتی از لحاظ عامل مؤثر در رخداد حادثه بررسی شده‌اند و سایر عوامل که در روند پیشرفت حادثه مداخله داشته‌اند نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. دسته‌بندی حوادث از نظر عامل اصلی نشان می‌دهد عدم پیروی از فرایندهای کاری بیشترین تعداد حادثه را به‌خود اختصاص داده است. کنترل نظارتی نامناسب و تخلف عمدی با فاصله قابل توجهی، در رتبه بعدی قرار دارند. بررسی عوامل اصلی حوادث پرتوی در رادیوگرافی صنعتی نشان می‌دهد آموزش صحیح پرتوکاران و به‌کارگیری دستورالعمل‌ها می‌تواند در کنترل رخداد حوادث پرتوی مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of effective factors on radiation accidents in industrial radiography

نویسندگان [English]

  • SeyedJavad Hosseini Aliabadi
  • Hamed Kasayi
  • Hossein Karimi Ashtiani
National Radiation Protection Department, Tehran, Iran
چکیده [English]

Using ionizing radiation in medicine, industry and research is developing rapidly. The principles of radiation protection guarantee the health of workers, public and the environment. Therefore, the development of guides and training of workers is the most important requirements and programs of regulatory bodies. Despite the requirement of radiation center to comply with regulations, there have been occurrence of radiation accidents. Industrial radiography, as one of the most hazardous radiation activities, which uses high activity sources, has already been exposed to radiation accidents. In this study, 43 cases of recorded radiation accidents related to industrial radiography have been investigated in terms of the effective factor in the accident and secondary factors that have interfered in the progression of the accident have also been considered. The classification of accidents in terms of the main factor shows that non-compliance with work processes has the highest number of accidents. Inadequate regulatory control and deliberate misconduct at a considerable distance are next. Examination of the main causes of radiation accidents in industrial radiography shows that proper training of radiologists and application of instructions can be effective in controlling the occurrence of radiation accidents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Radiation accident
  • Industrial Radiography
  • radiography devices
  • Regulatory body
  • Exposure
  1. International Atomic Energy Agency, Lessons Learned from. Accidents in Industrial Radiography, Safety Reports Series No. 7,  IAEA, Vienna, Austria,1998.
  2. راهنمای تهیه دستورالعمل‌های حفاظتی.
  3. دستورالعمل امتیازدهی و طبقه‌بندی.
  4. قواعد کار با پرتو در پرتونگاری صنعتی.