مجله سنجش و ایمنی پرتو

در این پژوهش به بررسی میزان معادل دز رسیده به نواحی حساس ناحیه سر و گردن در پروتون­تراپی سرطان نازوفارنکس پرداخته شده­است. برای این منظور، با استفاده از اطلاعات کلینیکی، یک تومور متوسط طراحی و درون فانتوم مرد بزرگسال ICRP جایگذاری شد. براساس داده­های پزشکی، هشت جهت پرتودهی در اطراف گردن انتخاب شد. سپس با توجه به نوع و ضخامت بافت­های قرار گرفته در مسیر پرتو در هر جهت، بیم مناسب طراحی گردید. از آن­جایی که در مسیرهای تابش­دهی، دو نوع بافت نرم و استخوانی وجود دارند، ابتدا تاثیر وجود بافت استخوانی در جابه­جایی قله براگ به دقت بررسی گردید. نتایج حاکی از آن است که به ازای اضافه کردن هر cm 1 بافت استخوان در مسیر قله براگ به طور میانگین بین 6/0 تا cm 8/0 به عقب کشیده می­شود. همچنین نشان داده شد که میزان جابه­جایی قله درنتیجه افزایش ضخامت استخوان به ازای هر انرژی از یک تابع درجه دوم تبعیت می­کند. سپس با توجه به وسعت حجمی تومور و با استفاده از نتایج حاصل شده، پیوستار گسترده بیم پروتون بهینه برای هر مسیر تابش­دهی طراحی گردید. هشت مسیر پرتودهی در این پژوهش درنظر گرفته شده و معادل دز نواحی مختلف سر و گردن در هر مسیر و در مجموع به ازای معادل دز درمانی تومور محاسبه گردید. نتایج نشان می­دهند که در مجموع مغز و تیروئید بیشترین معادل دز را دارند.

واژه‌های کلیدی: نازوفارنکس، پروتون تراپی، قله براگ، پیوستار SOBP، کد محاسباتی MCNPX

     

---